Zataczająca coraz szersze kręgi transformacja przemysłu, doprowadziła do znaczącego wzrostu stanowisk zrobotyzowanych, które stały się, niezależnie od branży, integralną częścią coraz większej liczby zakładów produkcyjnych. Korzystanie z nowoczesnych technologii to szereg korzyści, ale też odpowiedzialność, związana z zapewnieniem bezpieczeństwa pracowników i kosztownego sprzętu. Surowe wymagania standardów bezpieczeństwa maszynowego, skutkują zwiększeniem zapotrzebowania na zaawansowane systemy monitorowania i automatycznej kontroli.
Co to są rygle bezpieczeństwa?
Rygle są jednym z elementów układu bezpieczeństwa. Stanowią one szczególną odmianę wyłączników krańcowych. Zbudowane są z dwóch głównych części – aktywatora (inaczej klucza) i elementu wykonawczego.
Rygle bezpieczeństwa zbudowane są z elementu wykonawczego oraz aktywatora, nazywanego tez kluczem
Źródło: DYNAMOTION
Ogólnie działanie tego typu urządzań jest stosunkowo proste – usunięcie klucza z elementu wykonawczego powoduje zamknięcie lub otwarcie styków elektrycznych w urządzeniu, aktywując tym samym system bezpieczeństwa.
Tym, co odróżnia rygle od tradycyjnych „krańcówek”, jest dodatkowa funkcja ryglowania. Sprawia ona, że wyciągnięcie elementu wykonawczego możliwe jest dopiero po „zezwoleniu”, czyli podaniu odpowiedniego napięcia na cewkę zasilającą rygiel. Kiedy cewka jest zasilana, rygiel zostaje zwolniony, jednak samo w sobie nie aktywuje to jeszcze systemu bezpieczeństwa. Aktywacja następuje dopiero po wyciągnięciu klucza.
Gdzie i w jakim celu stosuje się rygle bezpieczeństwa?
Rygle najczęściej wykorzystywane są do zabezpieczania drzwi, okien, klap lub innych ruchomych osłon. Najprościej mówiąc, stosuje się je wszędzie tam, gdzie potrzebne jest fizyczne zabezpieczenie jakiegoś obszaru przed dostępem nieupoważnionych osób.
W zakładach przemysłowych takim obszarem może być strefa, w której pracuje robot przemysłowy lub znajduje się linia montażowa. Gdy chroniąca te strefy osłona jest otwierana lub zdejmowana, rygle przerywają obwód sterowania rozruchem maszyny, powodując jej zatrzymanie.
W ten sposób rygle przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa operatorom maszyn, a także konserwatorom wykonującym przeglądy i naprawy oraz wszelkim osobom, które przypadkowo mogłyby znaleźć się w strefie zagrożenia.
Stosowanie rygli bezpieczeństwa pozwala również spełnić, często bardzo surowe i restrykcyjne, przepisy i regulacje nakładane na zakłady przemysłowe. O konieczności ich stosowania mówi chociażby dyrektywa maszynowa 2006/42/WE:
- zapobiec uruchomieniu niebezpiecznych funkcji do chwili zamknięcia i zaryglowania osłon,
oraz
- osłony pozostawały zamknięte i zaryglowane dopóki nie ustanie ryzyko obrażeń wynikające z niebezpiecznych funkcji maszyny.”
Rygle bezpieczeństwa dbają o bezpieczeństwo operatora maszyny
(model XCSE z oferty Telemecanique Sensors)
Źródło: Telemecanique Sensors
Rodzaje rygli bezpieczeństwa
Wśród dostępnych rygli bezpieczeństwa można wyodrębnić ich odmiany, które nieco się od siebie różnią budową, przeznaczeniem i dostępnymi funkcjami.
- Klasyczne krańcówki bezpieczeństwa z kluczem bez blokady klucza uruchamiającego z reguły przeznaczone są do zabezpieczania lekkich maszyn o małej bezwładności, pracujących w warunkach normalnych i zamontowane na osłonie, która nie stwarza ryzyka odbicia przy zamykaniu. Krańcówka z kluczem nie blokuje możliwości otwarcia osłony przez użytkownika maszyny, ale w przypadku jej otwarcia natychmiast rozłączy układ bezpieczeństwa – powodując zatrzymanie pracy maszyny.
- Rygle z blokadą klucza uruchamiającego dzielą się dodatkowo na:
- Rygle z ręcznym odblokowaniem – przeznaczone do stosowania w maszynach , pracujących w trudnych warunkach, gdzie istnieje duże ryzyko przypadkowego otwarcia się osłony. Mają one metalową obudowę i wyposażone są w zamek na klucz lub przycisk.
- Rygle z blokadą za pomocą elektromagnesu – wykorzystuje się w maszynach o dużej bezwładności – tzn. w układach, które po rozłączeniu zezwolenia na pracę przez układ bezpieczeństwa nie zatrzymują się od razu, a potrzebują dłuższego okresu na wyhamowanie lub wewnątrz maszyny występują elementy niebezpieczne – jak rozgrzane elementy stalowe lub chemikalia i przypadkowe otwarcie osłony w trakcie pracy maszyny może stanowić zagrożenie dla użytkownika. Po zazbrojeniu układu bezpieczeństwa elektromagnes blokuje klucz wewnątrz rygla i uniemożliwia przypadkowe otwarcie osłony. Projektant systemu bezpieczeństwa dobiera siłę elektromagnesu do danej aplikacji, tak by była ona wystarczające do zabezpieczenia danego obszaru. Takie rygle dodatkowo zawierają diody, które informują o stanie blokady klucza.
- Rygle wyposażone w przycisk otwarcia awaryjnego umożliwiają odblokowanie osłony od wewnątrz chronionego obszaru. Zwiększa to bezpieczeństwo personelu konserwującego maszynę. Awaryjne odblokowanie ma pierwszeństwo przed innymi czynnościami i umożliwia opuszczenie niebezpiecznej strefy w przypadku gdy operator nieumyślnie zostałby zamknięty wewnątrz strefy niebezpiecznej. Aby zapobiec takim sytuacjom szczególnie podczas przeglądów okresowych i przezbrojeń maszyny dla rygli bezpieczeństwa przygotowane dedykowane akcesoria – specjalny klucz serwisowy umieszczany jest w ryglu – uniemożliwiając jego zazbrojenie i przypadkowe zamknięcie osłony.
Rygle z możliwością ręcznego odblokowania stosowane są w przemyśle ciężkim
(model XCSE z oferty Telemecanique Sensors)
Źródło: Telemecanique Sensors
Na co zwrócić uwagę wybierając rygle bezpieczeństwa?
Wszystkie elementy safety, które mają składać się na system bezpieczeństwa, w tym także rygle, powinny być starannie dobrane i pochodzić od sprawdzonego producenta. Muszą one spełniać surowe normy międzynarodowe takie jak EN/ISO 12100 czy EN/ISO 14119. Dopiero wtedy można mieć gwarancję ich skutecznego działania.
Istotnym aspektem definiującym miejsce zastosowania rygla jest jego obudowa. Wyróżniamy obudowę plastikową wybieraną, gdy nie ma zagrożeń związanych z dużymi siłami mechanicznymi, a priorytetem jest lekkość i odporność na korozję. Alternatywą dla obudowy plastikowej jest zastosowanie rygli metalowych, które stosuje się zazwyczaj w sytuacjach, gdzie wymagana jest większa odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz wyższy poziom zabezpieczenia. Metalowe obudowy są bardziej wytrzymałe na uderzenia, zniszczenia i trudne warunki środowiskowe, dlatego są preferowane w przemysłowych zastosowaniach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z ciężkimi maszynami czy agresywnymi substancjami chemicznymi.
Różne odmiany rygli przeznaczone są do różnych rodzajów maszyn i warunków środowiska, w jakim mają być używane. Niektóre z nich mogą być wyposażone w dodatkowe funkcje, takie jak możliwość manualnego odblokowania w przypadku awarii lub braku zasilania czy też diody led, które informują o aktualnym statusie osłony.
Niektóre rygle wyposażone są w dodatkowe funkcje, takie jak np. możliwość awaryjnego odblokowania osłony
(model XCSLF z oferty Telemecanique Sensors)
Źródło: Telemecanique Sensors
Szeroki wybór rygli bezpieczeństwa oferuje firma Telemecanique Sensors, która jako globalny lider w dziedzinie systemów bezpieczeństwaod ponad 90 lat dostarcza inżynierom wysokiej klasy czujniki, zwiększające bezpieczeństwo obsługi maszyn. Wszystkie produkty Telemecanique są zgodne z obowiązującymi normami i zapewniają dopasowanie do specyficznych wymagań różnych typów maszyn.
Podsumowanie
Rygle bezpieczeństwa to urządzenia proste i skuteczne. Pomagają zabezpieczyć stanowiska zrobotyzowane przed dostępem niepożądanych osób, a tym samym chronić ludzkie zdrowie i życie. Pozwalają również spełniać formalne wymagania, podyktowane wymagającymi przepisami. Biorąc pod uwagę ciągły postęp technologiczny i rosnące wymogi bezpieczeństwa w przemyśle, znaczenie rygli będzie rosło, a inwestycja w tego typu zabezpieczenia przyczyni się nie tylko do rozwoju bezpieczeństwa, ale też lepszego funkcjonowania całego zakładu.
Dobierz rygiel do swojej aplikacji!
Skontaktuj się z DYNAMOTION a nasi specjaliści pomoga z doborem odpowiednich urządzeń
Sprawdź ofertę rygli bezpieczeństwa na naszym sklepie online!
Szeroką oferta rygli bezpieczeństwa firmy Telemecanique Sensors dostępna na naszym sklepie online.
Zachęcamy również do kontaktu mailowego na adres info@dynamotion.pl!
DYNAMOTION
Nasza firma to zespół inżynierów, który od 2017 roku wspiera klientów w automatyzacji maszyn i procesów pakowania w zakładach produkcyjnych z sektora FMCG. Specjalizujemy się w rozwiązaniach serwonapędowych wysokich wydajności oraz systemach bezpieczeństwa.
E-mail:
info@dynamotion.pl
